Rozumiana jest jako:

• kultura rynkowa (przedsiębiorczość, odpowiedzialność, dyscyplina, etos pracy),

• kultura prawna (uznanie rządów prawa i równości wobec prawa),

• kultura demokratyczna (aktywność i mobilność jednostki, aktywizm obywatelski, szacunek do decyzji większości, troska o sprawy publiczne),

• kultura dyskursu (tolerancja, akceptacja występującego w różnych postaciach pluralizmu),

• kultura życia codziennego w obrębie interakcji międzyosobniczych (szacunek dla innych osób, umiejętności współżycia, gotowość udzielania pomocy, dbałość o estetykę otoczenia, schludność).

Aktualny model społeczeństwa polskiego charakteryzuje „cywilizacja niekompetencji" w zakresie:

• kultury ekonomicznej - zanik etosu pracy, identyfikacji z przedsiębiorstwem, firmą, zanik samodyscypliny;

• kultury pracy - lekceważący stosunek do pracy, omijanie obowiązujących przepisów;

• kultury prawniczej - lekceważący stosunek do prawa, gotowość omijania przepisów;

• kultury politycznej - pasywność, bierność, lekceważenie dobra publicznego, brak zainteresowania sprawami społecznymi i publicznymi;

• kultury dyskursu - dogmatyzm, nietolerancja, podatność na plotki, nieufność, duża łatwość akceptowania i przyswajania stereotypów;

• kultury organizacyjnej - niska aktywność działania, działania pozorowane, kamuflaż;

• kultury technologicznej - brak dbałości o jakość i precyzję, swoisty analfabetyzm techniczny;

• kultury ekologicznej - rabunkowy, antropocentryczny stosunek do środowiska przyrodniczego;

• kultury życia codziennego - egoizm, wrogość, egocentryzm, obojętność, brud, bałagan itp.

W strukturze zawodowej i kwalifikacyjnej ogółu pracowników wyróżnia się:

• pracowników bez kwalifikacji,

• pracowników przyuczonych do zawodu,

• pracowników wykwalifikowanych,

• pracowników wysoko wykwalifikowanych.

W układzie kwalifikacji wyodrębniono cztery rodzaje kwalifikacji zawodowych:

POZIOM 1 - Kwalifikacje niezbędne do wykonywania prostych, rutynowych zadań wykonywanych pod kierunkiem przełożonego, stanowiących podstawę do dalszych, bardziej specjalistycznych działań.

POZIOM 2 - Kwalifikacje niezbędne do wykonywania zadań w sytuacjach typowych. Niektóre zadania mogą być bardziej złożone i wymagać działań samodzielnych charakteryzujących się indywidualną odpowiedzialnością. Wymagać mogą również umiejętności pracy w zespole.

POZIOM 3 - Kwalifikacje niezbędne do wykonywania zadań złożonych, zarówno w warunkach typowych, jak i problemowych. Zadania charakteryzują się różnorodnością wykonywanych czynności i wymagają samodzielności i odpowiedzialności. Dotyczyć mogą również umiejętności kierowania pracą innych.

POZIOM 4 - Kwalifikacje niezbędne do wykonywania wielu różnych, skomplikowanych zadań o charakterze technicznym, organizacyjnym lub specjalistycznym dla danego obszaru działalności zawodowej. Zadania wymagają wysokiej, osobistej odpowiedzialności i samodzielności, jak również umiejętności kierowania zespołem pracowników.

POZIOM 5 - Kwalifikacje niezbędne do wykonywania złożonych zadań, często w sytuacjach problemowych, wymagających podejmowania decyzji o znaczeniu strategicznym dla organizacji. Zadania te związane są z pełną odpowiedzialnością za pracę i rozwój innych osób, a także wymagają umiejętności diagnozowania, analizowania, prognozowania, planowania oraz wdrażania nowych pomysłów do praktyki gospodarczej.